Polityka bezpieczeństwa SK UMK - wyciąg dla użytkowników

W niniejszym wyciągu zebrano przepisy, które bezpośrednio dotyczą użytkowników sieci UMK

1. W Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, zwanym dalej „UMK”, funkcjonuje sieć komputerowa.
2. Sieć komputerowa UMK, zwana dalej „SK UMK”, obejmuje swoim obszarem wszystkie obiekty UMK, w szczególności lokalizacje w Toruniu, Piwnicach i Bydgoszczy oraz usługi sieciowe udostępniane przez UMK na zasobach własnych lub obcych.
3. Podstawową rolą SK UMK jest wspomaganie procesów dydaktycznych, naukowych i zarządzania Uniwersytetem.
4. UMK nie ponosi odpowiedzialności z tytułu strat wynikających z awarii SK UMK.
5. SK UMK może być użytkowana w sposób nienaruszający obowiązujących przepisów prawnych.
6. Za pośrednictwem SK UMK nie wolno rozpowszechniać bez zgody rektora lub kanclerza treści lub obrazów o charakterze komercyjnym, reklamowym, politycznym itp.

1. Polityka bezpieczeństwa SK UMK, zwana dalej „Polityką”, wprowadza jednolite zasady działania użytkowników i administratorów sieci i usług w celu zapewnienia należytej ochrony danych.
2. Polityka składa się z dokumentu zasadniczego wydawanego jako zarządzenie rektora oraz trzech załączników określających szczegółowe procedury działania w następujących obszarach SK UMK:
   1. zarządzanie kontami – załącznik nr 1;
   2. zarządzanie domenami – załącznik nr 2;
   3. usługi zewnętrzne, udostępniane przez konto w SK UMK – załącznik nr 3.
3. Odpowiedzialność za utrzymywanie Polityki, w szczególności za zgłaszanie propozycji aktualizacyjnych wynikających ze zmian prawa i technologii, spoczywa na Uczelnianym Centrum Informatycznym UMK, zwanym dalej „UCI”
4. Polityce towarzyszą dokumenty wewnętrzne, zatwierdzane przez dyrektora UCI, precyzujące szczegółowe zasady działania w ramach podsystemów tworzących SK UMK.
5. Jeżeli w tekście używane jest słowo powinno i jego warianty, to należy je interpretować jako nakaz, od którego mogą występować odstępstwa w szczególnie uzasadnionych sytuacjach. Takie odstępstwa muszą być udokumentowane.

1. Użytkownikiem SK UMK jest każda osoba korzystająca z urządzenia podłączonego do SK UMK lub z usługi sieciowej SK UMK.
2. W celu dostępu do chronionych zasobów SK UMK niezbędne jest posiadanie konta użytkownika SK UMK, zwanego dalej kontem SK UMK.
3. Konto SK UMK dodatkowo daje uprawnienia korzystania z wybranych usług zewnętrznych, określonych w Regulaminie korzystania z usług zewnętrznych, stanowiącym załącznik nr 3 do niniejszego zarządzenia.
4. W niektórych przypadkach, dostęp do konkretnych usług wymaga specjalnych kont powiązanych z usługami. Takie konto nazywa się kontem w usłudze.

1. Konto SK UMK to zarejestrowane uprawnienie do korzystania z SK UMK.
2. Konto SK UMK posiadać mogą:
   1. pracownicy UMK zatrudnieni na podstawie umowy o pracę bądź umowy cywilno-prawnej;
   2. emeryci i renciści UMK;
   3. inne osoby, którym konto jest niezbędne w związku z prowadzonymi na UMK zajęciami dydaktycznymi lub odbywanymi na UMK kursami, praktykami itp.;
   4. studenci UMK (w tym doktoranci);
   5. goście UMK w czasie ich pobytu w uczelni;
   6. posiadacze karty absolwenta UMK;
   7. inne osoby - w szczególnie uzasadnionych przypadkach, za zgodą dyrektora UCI.
3. Na serwerach ogólnouniwersyteckich jedna osoba może posiadać tylko jedno konto SK UMK.
4. Pracownicy, emeryci, renciści i studenci UMK mają prawo do utrzymywania własnej strony WWW, prowadzonej zgodnie z § 1 ust. 6.

1. Procedury dotyczące obsługi kont SK UMK są zawarte w załączniku nr 1.
2. Konta SK UMK posiadaczy karty absolwenta UMK są prowadzone na zasadach określonych przez Regulamin Programu Absolwent.
3. Konto SK UMK używane z naruszeniem § 1 ust. 5 jest blokowane przez administratora SK UMK lub administratora odpowiedniej sieci lokalnej. O fakcie zablokowania konta SK UMK powiadamiany jest właściwy przełożony użytkownika, który po wyjaśnieniu sprawy podejmuje decyzję o odblokowaniu konta.
4. Dodatkowe zasady prowadzenia kont UMK użytkowników w sieciach lokalnych SK UMK mogą zostać określone w regulaminach tych sieci.

1. Konta SK UMK osób, które utraciły uprawnienia do ich posiadania tracą ważność i są likwidowane po upływie terminu przewidzianego dla danego typu konta.
2. Użytkownika, który utracił status uprawniający do posiadania konta SK UMK, administrator o terminie wyłączenia konta powiadamia za pomocą e-maila.
3. Identyfikator, ani skojarzone z nim aliasy poczty elektronicznej, zlikwidowanego konta SK UMK nie zostaną ponownie przydzielone innej osobie.
4. Terminy i procedurę likwidacji konta SK UMK opisuje załącznik nr 1.

1. Konto funkcyjne, to uprawnienie do realizacji zadań lub prowadzenia usług informacyjnych na potrzeby:
   1. jednostek organizacyjnych UMK;
   2. zarejestrowanych organizacji studenckich i samorządowych działających w UMK;
   3. studenckich kół naukowych;
   4. innych instytucji i organizacji, udostępniane na mocy odrębnych przepisów lub ustaleń.
2. Konta funkcyjne jednostek organizacyjnych UMK prowadzi się na zlecenie ich kierownika.
3. Konta funkcyjne organizacji studenckich i samorządowych oraz kół studenckich prowadzi się na ich wniosek zaakceptowany przez rektora lub dziekana.
4. Każde konto funkcyjne musi mieć opiekuna wyznaczonego przez osobę właściwą do zakładania takiego konta.
5. Konta funkcyjne mogą być używane tylko zgodnie z celem, na który zostały przyznane.

1. Konto w usłudze, to uprawnienie do uzyskania dostępu do usługi, która nie korzysta z systemu kont SK UMK.
2. Usługi mogą definiować własne regulacje dotyczące wymagań odnośnie kont w usłudze, w szczególności dotyczące sposobu logowania do usługi, wymogów odnośnie jakości i częstotliwości zmiany hasła itp.
3. Usługi mogą definiować własne zasady dotyczące terminów ważności kont oraz procedury ich usuwania.

1. Adresy poczty elektronicznej w postaci ID@umk.pl lub ID@cm.umk.pl, gdzie ID jest identyfikatorem spełniającym wymogi poczty elektronicznej mogą być przypisane wyłącznie do kont SK UMK pracowników, emerytów i rencistów UMK, osób wymienionych w § 6 ust. 2 pkt 3 oraz kont funkcyjnych.
2. Pracownik UMK używający konta SK UMK na serwerze ogólnouniwersyteckim otrzymuje domyślnie adres poczty elektronicznej ID@umk.pl lub ID@cm.umk.pl, gdzie ID jest identyfikatorem konta; przy zakładaniu konta jest on informowany o możliwości zdefiniowania dodatkowych adresów poczty.
3. Doktoranci korzystający z konta SK UMK na serwerze ogólnouniwersyteckim używają adresów poczty elektronicznej w postaci ID@doktorant.umk.pl, gdzie ID jest identyfikatorem konta doktoranta.
4. Pozostali studenci korzystający z konta SK UMK na ogólnouniwersyteckim serwerze studenckim używają adresów poczty elektronicznej w postaci ID@stud.umk.pl, gdzie ID jest identyfikatorem konta studenta.
5. Goście UMK w czasie pobytu w uczelni korzystając z konta SK UMK na serwerze ogólnouniwersyteckim UMK (zgodnie z niniejszą Polityką) używają adresów poczty elektronicznej w postaci ID@v.umk.pl, gdzie ID jest identyfikatorem konta.
6. Posiadacze karty absolwenta UMK posługują się adresami poczty elektronicznej określonymi przez Regulamin Programu Absolwent.
7. Użytkownicy kont SK UMK na serwerach lokalnych posługują się adresami poczty elektronicznej ustalanymi na podstawie regulacji dotyczących tych serwerów.

1. Pracownicy UMK są zobowiązani do korzystania ze służbowych adresów e-mail podczas prowadzenia korespondencji służbowej.
2. Nie zaleca się konfigurowania automatycznego przekierowywania poczty otrzymywanej na adres UMK na serwery spoza UMK. UCI nie ponosi odpowiedzialności za problemy związane z dostarczeniem poczty, jeśli na koncie jest skonfigurowane przekierowanie na serwer spoza UMK.

1. W celu ochrony sieci użytkownik SK UMK jest zobowiązany do dbania o bezpieczeństwo swoich kont, w szczególności do ochrony swoich haseł i innych danych służących do uwierzytelnienia.
2. Użytkownik nie może żądać zmiany hasła czy otwarcia zablokowanego dostępu drogą telefoniczną, jeżeli nie ma możliwości identyfikacji dzwoniącego.
3. Zabrania się użytkownikowi SK UMK:
   1. umożliwiania innym osobom korzystania ze swoich kont i związanych z nimi uprawnień;
   2. podejmowania prób wykorzystania obcego konta i uruchamiania aplikacji deszyfrujących hasła;
   3. prowadzenia działań mających na celu podsłuchiwanie lub przechwytywanie informacji przepływającej w sieci;
   4. zmiany przydzielonego adresu IP urządzeń (z wyjątkiem sytuacji uzgodnionych z administratorem odpowiedniej sieci);
   5. uruchamiania aplikacji, które mogą zakłócać lub destabilizować pracę systemu lub sieci komputerowej, bądź naruszyć prywatność zasobów systemowych;
   6. wysyłania masowej poczty kierowanej do losowych odbiorców (spam).
4. W przypadku nieprzestrzegania powyższych zasad przez użytkownika, administrator może czasowo ograniczyć lub zablokować dostęp do sieci lub usługi.

1. Zawartość konta użytkownika, w szczególności zawartość skrzynki pocztowej jest chroniona tajemnicą służbową.
2. W uzasadnionych przypadkach na mocy decyzji rektora lub kanclerza zawartość konta może być udostępniona osobom trzecim.

1. Wszyscy administratorzy systemów informatycznych są zobowiązani do zachowania tajemnicy służbowej. Obowiązek zachowania tajemnicy pozostaje w mocy również po ustaniu zatrudnienia na UMK.
2. Tajemnicą służbową objęte są w szczególności:
   1. informacje na temat konfiguracji sieci i systemów informatycznych UMK;
   2. hasła i inne dane dostępowe;
   3. wszelkie dane osobowe;
   4. zawartość katalogów domowych i korespondencja użytkowników;
   5. dane administracji;
   6. logi systemowe zawierające informacje na temat aktywności użytkowników.
3. Udostępnienie danych objętych tajemnicą służbową jest możliwe wyłącznie na pisemny wniosek i musi być poprzedzone uzyskaniem zgody rektora, kanclerza lub upoważnionych przez nich osób.

1. Zadaniem serwerów obsługujących pocztę elektroniczną jest dostarczanie przesyłek z jednoczesną ochroną użytkowników przed spamem i przesyłkami zawierającymi niepożądane oprogramowanie.
2. Przesyłki rozpoznane jako podejrzane, ale nie zakwalifikowane jako ewidentny spam, muszą być odpowiednio oznakowane, tak by użytkownik mógł zdefiniować własne reguły postępowania.
3. Użytkownicy są zobowiązani do stosowania zasady ograniczonego zaufania, a w szczególności do nie podejmowania działań takich jak podanie własnego hasła, czy zmiana hasła w odpowiedzi na otrzymany list.
4. Z uwagi na zagrożenia polegające na rozsyłaniu spamu z SK UMK i związanych z tym konsekwencji, poczta elektroniczna może być wysyłana wyłącznie za pośrednictwem odpowiednio zabezpieczonych serwerów.
5. Poczta elektroniczna wysyłana z SK UMK musi być skanowana pod kątem spamu i zawierania niepożądanego oprogramowania; przesyłki rozpoznane jako groźne muszą być blokowane, a użytkownik, z którego konta wysłano taką korespondencję musi zostać powiadomiony.
6. Zabrania się stosowania formularzy internetowych pozwalających na wysyłanie poczty do dowolnych odbiorców.

1. Wysyłanie poczty do ogółu pracowników lub studentów wymaga zgody rektora, prorektora, kanclerza, lub upoważnionej przez nich osoby.
2. Zgody na wysyłanie takiej poczty udziela się jednorazowo lub na stałe.
3. Użytkownikowi posiadającemu taką zgodę UCI udostępnia adres pozwalający na zrealizowanie wysyłki.

1. UMK utrzymuje centralną sieć bezprzewodową połączoną z ogólnoświatowym systemem eduroam.
2. Dostęp do sieci eduroam wymaga posiadania aktywnego konta SK UMK upoważniającego do korzystania sieci lub konta w innej instytucji włączonej w system eduroam.
3. Konta SK UMK pracowników i studentów UMK upoważniają do dostępu do sieci eduroam na całym świecie.
4. Konta SK UMK absolwentów UMK uprawniają do dostępu do eduroam wyłącznie na terenie UMK.
5. Urządzenia osób mających konta eduroam poza UMK oraz posiadaczy konta absolwenta UMK są umieszczane w wirtualnej podsieci, która jest traktowana jako sieć zewnętrzna w stosunku do UMK. W sieci tej nie działa automatyczny dostęp do czasopism elektronicznych subskrybowanych przez UMK.
6. Sieć eduroam służy dostępowi do sieci na terenie UMK i nie może być używana w celu tworzenia stałych połączeń sieciowych poprzez np. anteny kierunkowe i wzmacniacze sygnału.
7. W sytuacjach rodzących podejrzenie, że konto użytkownika jest nadużywane, np. z jednego konta korzysta duża liczba urządzeń, lub sposób korzystania wskazuje na zestawienie stałego łącza, administratorzy mogą zablokować uprawnienie korzystania z sieci przez użytkownika.

1. Wewnątrz SK UMK zabrania się uruchamiania niezabezpieczonych sieci bezprzewodowych.
2. Urządzenia dostępowe łączności bezprzewodowej mogą być podłączane do SK UMK wyłącznie w porozumieniu z administratorem SK UMK lub osobą upoważnioną przez administratora SK UMK do podejmowania takich decyzji na określonym terenie; podłączanie urządzeń bez porozumienia będzie traktowane jako poważne naruszenie bezpieczeństwa SK UMK.
3. W uzasadnionych przypadkach administratorzy SK UMK mogą stosować metody zagłuszania nieznanych urządzeń bezprzewodowych.
4. Urządzenia korzystające z sieci bezprzewodowej nie mogą zakłócać pracy innych użytkowników sieci, a użytkownicy takich urządzeń są zobowiązani do przestrzegania zaleceń administratora SK UMK.

1. Stacje robocze będące własnością UMK, powinny być chronione aktualizowanym na bieżąco oprogramowaniem zapewniającym bezpieczeństwo systemu komputerowego. UMK zapewnia niezbędne licencje na oprogramowanie ochronne, zgodnie z zasadami finansowymi ustalanymi przez rektora.
2. W przypadku przetwarzania danych osobowych niezbędne jest zapewnienie ochrony opisanej w Instrukcji Bezpieczeństwa danego systemu przetwarzania danych osobowych.
3. Opisy ochrony różnych systemów operacyjnych są na bieżąco aktualizowane i dostępne na stronach UCI.
4. Za bezpieczeństwo oprogramowania stacji roboczej odpowiedzialny jest Administrator Oprogramowania przydzielony do danej stacji.

W SK UMK mogą być podłączane prywatne urządzenia użytkowników, przy zachowaniu następujących zasad:

1. użytkownik korzystający z urządzenia prywatnego ponosi odpowiedzialność za zagrożenia, które mogą wyniknąć z braku należytej ochrony jego urządzenia;
2. użytkownik jest zobowiązany do właściwej ochrony własnego urządzenia, tak by wykluczyć niepowołany dostęp do usług np. za pomocą haseł zachowanych na urządzeniu;
3. w przypadku, gdy zachodzi podejrzenie, że urządzenie dostało się w niepowołane ręce, użytkownik jest zobowiązany do niezwłocznej zmiany wszystkich haseł dostępowych w systemach UMK;
4. instrukcje bezpieczeństwa konkretnych usług mogą wprowadzać dodatkowe ograniczenia na dostęp z urządzeń prywatnych.

1. W przypadku stwierdzenia, że w SK UMK pracuje urządzenie zakłócające działanie sieci, bądź naruszające zasady niniejszej Polityki, właściwy administrator sieci ma prawo do natychmiastowego wyłączenia dostępu takiego urządzenia do sieci.
2. O stwierdzonych przypadkach naruszenia Polityki administrator powiadamia użytkownika urządzenia, a w uzasadnionych przypadkach lub przy braku reakcji użytkownika, również właściwego zwierzchnika użytkownika.
3. Wszelkie przypadki stwierdzonych naruszeń niniejszej Polityki są rejestrowane przez administratorów.

Administratorzy usług centralnych w celu dostępu do serwerów korzystają z uwierzytelniania dwuetapowego na serwerze dostępowym. Drugim elementem uwierzytelniania jest losowa liczba wygenerowana na zewnętrznym urządzeniu.

1. Użytkownicy są zobowiązani do zachowania danych dostępowych w tajemnicy. W szczególności niedozwolone jest przekazywanie komukolwiek hasła dostępowego do konta indywidualnego.
2. Hasła muszą spełniać wymogi bezpieczeństwa wymuszane poprzez systemy zmiany haseł.
3. W systemach, w których przetwarzane są dane osobowe stosowane są hasła specyficzne dla tych systemów i wymuszana jest zmiana haseł użytkowników nie rzadziej niż raz na miesiąc, chyba że stosowane są dodatkowe mechanizmy zabezpieczające np. tokeny, czy listy haseł jednorazowych.
4. Dopuszczalne jest stosowanie w systemach UMK ustawienie nowego hasła przez usługę SMS, przy czym polityka zarządzania konkretnego systemu musi regulować zasady weryfikacji numerów telefonów powiązanych z kontami.

Użytkownik sprzętu elektronicznego przekazywanego innemu użytkownikowi, a mogącego zawierać dane wymagające ochrony jest zobowiązany do dokonania oceny ryzyka związanego z ewentualnym udostępnieniem danych. Jeżeli jest to niezbędne, kasuje dane w sposób nie pozwalający na ich odzyskanie. W przypadku wątpliwości użytkownik kontaktuje się w tej sprawie z właściwym administratorem sieci.

1. Sprzęt elektroniczny podlega ogólnym zasadom utylizacji przyjętym na UMK.
2. Odbiór i utylizacja sprzętu, który może zawierać dane wymagające ochrony, na przykład takiego, na którym przetwarzano dane osobowe, można powierzyć wyłącznie podmiotom posiadających odpowiednie uprawnienia potwierdzone stosownym certyfikatem.
3. Przeznaczony do utylizacji sprzęt, który może zawierać dane wymagające ochrony musi być odpowiednio oznakowany na obudowie, tak by możliwe było właściwe przekazanie go podmiotowi utylizującemu.

1. Tracą moc:
   1. zarządzenie Nr 144 Rektora UMK z dnia 19 października 2009 r. w sprawie korzystania w celach służbowych z adresów służbowych e-mail przez pracowników UMK (Biuletyn Prawny UMK Nr 9, poz. 283);
   2. zarządzenie Nr 76 Rektora UMK z dnia 18 września 2007 r. – Regulamin Sieci Komputerowej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (Biuletyn Prawny UMK Nr 7, poz. 178).
2. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 19 grudnia 2017 r., z wyjątkiem §20 - §22 oraz §24 - §26, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2018 r.

Rektor
prof. dr hab. Andrzej Tretyn